Z dniem 17 listopada 2023 weszło w życie nowe „Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 18 października 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe”. Wprowadza ono zmiany w przepisach, które określają jak powinno być wyposażone stanowisko pracy dla pracownika, który spędza przy komputerze co najmniej połowę dobowego wymiaru czasy pracy, aby było ono ergonomiczne.
Jedną ze zmian jest wprowadzenie zapisu, że pracodawca ma obowiązek zapewnienia soczewek kontaktowych pracownikom. We wcześniejszych przepisach mowa była jedynie o okularach. Jednak soczewki kontaktowe są obecnie powszechnie stosowane, stąd wprowadzona zmiana. Natomiast nie ma określonych zasad, jak ustalić kwotę dofinansowania.
Pozostałe przepisy odnoszą się do stanowiska pracy: wyposażenia podstawowego (monitor ekranowy, myszka, klawiatura itp.), krzesła i stołu, a także opcjonalnego wyposażenia dodatkowego, w tym uchwytu do dokumentu czy podnóżka.
Jeśli pracownik korzysta z laptopa, to powinien mieć dodatkowo na stanowisku pracy stacjonarny monitor ekranowy lub taką podstawkę do laptopa, aby górna jego krawędź znajdowała się na wysokości oczu pracownika. Poza tym powinna być zapewniona myszka i dodatkowa klawiatura. Powierzchnia klawiatury musi być matowa, a konstrukcja klawiatury powinna zapewnić pracownikowi przyjęcie pozycji, która nie powodowałaby zmęczenia mięśni kończyn górnych.
Stół powinien zapewnić odpowiednią ilość miejsca na sprzęt. Pracownik powinien móc swobodnie wykonywać czynności związane z pracą oraz musi mieć zapewnioną przestrzeń pod blatem do umieszczenia nóg i przyjęcia wygodnej postawy. Blat powinien być matowy, jego kolor natomiast nie ma znaczenia.
Regulacje dotyczą również krzesła, które powinno posiadać dostateczną stabilność, wyprofilowanie siedziska i oparcia oraz możliwość obrotu wokół osi pionowej o 360 stopni. Powinno mieć też regulowane podłokietniki. Na życzenie pracownika można wyposażyć stanowisko w uchwyt na dokument oraz w podnóżek, ale nie są to obligatoryjne rzeczy.
Równie ważna jest kwestia oświetlenia, które powinno być dostosowane do rodzaju wykonywanej pracy. Należy ograniczyć olśnienie bezpośrednio od okien lub jasnych powierzchni oraz olśnienie odbiciowe od monitora ekranowego.
Rozporządzenie wskazuje również, że przy projektowaniu, doborze i modernizacji oprogramowania, a także przy planowaniu wykonywania zadań z użyciem monitora ekranowego pracodawca powinien uwzględniać w szczególności następujące wymagania:
oprogramowanie powinno odpowiadać zadaniu przewidzianemu do wykonania,
systemy komputerowe powinny zapewniać przekazywanie pracownikom informacji zwrotnej o ich działaniu,
systemy komputerowe powinny gwarantować wyświetlanie informacji w formie i tempie odpowiednich dla pracownika.
W przypadku pracy zdalnej pojawia się problem, w jakim stopniu Pracodawca ma zorganizować stanowisko pracy, aby zostały spełnione warunki wskazane w rozporządzeniu. Nie ulega wątpliwości, że pracodawca powinien ponieść koszt wyposażenia stanowiska pracy zdalnej w odpowiedni sprzęt komputerowy i oprogramowanie. Ale zgodnie ze stanowiskiem Głównego Inspektoratu Pracy ani biurko, ani stół nie są narzędziami pracy zdalnej, stanowią wyposażenie stanowiska pracy, które organizuje pracownik. Natomiast w porozumieniu między pracodawcą a pracownikiem (lub ze związkami zawodowymi czy w regulaminie) można ustalić w jakim stopniu pracodawca pokryje koszty związane z zakupem odpowiedniego biurka czy krzesła.
Pracodawca, który nie dostosuje stanowisk pracy przy komputerach zgodnie z rozporządzeniem naraża się na sankcję w postaci grzywny, dlatego należy dostosować stanowiska pracy, jak również zaktualizować dokumenty, jak np. oceny ryzyka zawodowego, instrukcje BHP pracy zdalnej, czy regulaminy, w których mowa jest o stanowiskach pracy.
Zmiany w przepisach BHP odnośnie stanowisk pracy
コメント