Podatek u źródła (ang. withholding tax) jest formą opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez podmioty zagraniczne na terytorium Polski. Mimo, że podatnikiem jest sprzedający usługę nierezydent – czyli podmiot zagraniczny - to wszystkie obowiązki związane z prawidłowym naliczeniem, pobraniem, odprowadzeniem do urzędu i udokumentowaniem podatku u źródła ciążą na polskim podmiocie kupującym, czyli płatniku.
Podatek u źródła występuje zarówno w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) jak i od osób prawnych (CIT) i dotyczy m.in. takich przychodów jak:
przychody z praw autorskich
wypłaty dywidendy
zyski przedsiębiorstw
przychody za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu (a także innych urządzeń, np. maszyny), urządzenia handlowego lub naukowego.
Z uwagi na ograniczenia, na potrzeby tego artykułu, ograniczymy się tylko do ostatniego z nich.
Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania
Aby uniknąć sytuacji, w której ten sam dochód zostałby opodatkowany w dwóch różnych krajach, zawierane są umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (UPO).
Na dzień 01.08.2024 Polska jest stroną 91 takich umów, które można odnaleźć na stronach rządowych. Należy mieć na uwadze, że pomimo pozornego podobieństwa między zapisami w umowach międzynarodowych, teksty różnią się od siebie, dlatego nie należy traktować ich tożsamo.
Zastosowanie właściwej umowy bardzo często umożliwia zmniejszenie obowiązku fiskalnego (zapłaty podatku) lub jego brak. Jednak, aby możliwe było zastosowanie preferencyjnych stawek podatku (lub nawet zwolnienie), zagraniczny podmiot musi dostarczyć polskiemu płatnikowi certyfikat rezydencji podatkowej - dokument potwierdzający, że dany podatnik jest rezydentem podatkowym określonego kraju.
Należności licencyjne
Za należności licencyjne uważa się wszelkiego rodzaju należności uzyskiwane z tytułu użytkowania lub prawa do użytkowania każdego prawa autorskiego do dzieła literackiego, artystycznego lub naukowego, włącznie z filmami dla kin oraz filmami i taśmami dla radia oraz telewizji. Podatek u źródła z tego tytułu zasadniczo wynosi 20%, jednak umowy międzynarodowe przewidują zastosowanie niższej stawki podatku (lub zwolnienie). Oczywiście, tak jak już wcześniej wspomniano niezbędnym uwarunkowaniem do tego obniżenia będzie posiadanie certyfikatu rezydencji podatkowej.
Kluczowym czynnikiem do ustalenia, czy wśród zakupionych licencji powstaje obowiązek poboru podatku u źródła, jest sposób ich wykorzystania.
Dla przykładu, jeśli polska firma nabywa licencję na korzystanie z oprogramowania komputerowego na swoje własne potrzeby (bez prawa do ich odsprzedaży czy przekazywania praw do użytkowania innym podmiotom), taka transakcja nie generuje obowiązku pobrania podatku u źródła. W tym przypadku nie dochodzi do powstania należności licencyjnych, ponieważ użytkowanie ma charakter osobisty i nie obejmuje praw autorskich.
Z kolei gdy polski podmiot nabywa licencję na prawo do odtwarzania, powielania i dystrybucji cyfrowych treści, np. na komercyjne wykorzystywanie zdjęć objętych prawem autorskim, powstaje obowiązek naliczenia podatku u źródła. W tej sytuacji podstawowym świadczeniem jest nabycie praw do użytkowania praw autorskich zawartych w produkcie cyfrowym, co kwalifikuje tę transakcję jako należność licencyjną podlegającą opodatkowaniu.
Wynajem pojazdu samochodowego a obowiązek pobrania podatku u źródła
Organy podatkowe zgodnie twierdzą, że środki transportu, w tym samochody osobowe są zakwalifikowane jako urządzenia przemysłowe. Podatek z tego tytułu wynosi 20%, przy czym należy pamiętać, że właściwa umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania może umożliwiać zastosowanie niższej stawki podatku lub nawet jego brak – pod warunkiem otrzymania od zagranicznego podmiotu certyfikatu rezydencji podatkowej, który tą rezydencję podatkową w danym kraju potwierdza.
Ustalenie stawki podatku oraz terminy zapłaty podatku
Co do zasady wypłacana kwota należności dla kontrahenta zagranicznego za wynajem auta za granicą powinna być pomniejszona o należną kwotę podatku u źródła, jednak nie zawsze jest to możliwe i wówczas polski podatnik musi opłacić kwotę podatku z własnych środków.
Przykład:
Załóżmy, że polska firma musi zapłacić zagranicznemu kontrahentowi wynagrodzenie za wynajem samochodu osobowego w wysokości 1.000 zł, na podstawie otrzymanej faktury lub innego dowodu sprzedaży. Kontrahent zagraniczny (wynajmujący auto) nie przekazał najemcy certyfikatu swojej rezydencji podatkowej, stąd stawka podatku u źródła wynosi 20%. Aby dokonać ubruttowienia tej należności należy podzielić ją przez 0,8 (100%-20%), co daje kwotę 1.250 zł, a następnie przemnożyć ją przez stawkę podatku 20%. Podatek u źródła z tego tytułu wyniesie 250 zł (1.250 zł x 20%). Zatem 1.250 zł – 250 zł = 1.000 zł. Kwota pobranego podatku musi zostać wpłacona do właściwego organu podatkowego.
Termin wpłaty podatku u źródła do urzędu skarbowego upływa:
7 dnia - w przypadku pobierania podatku u źródła będącego podatkiem dochodowym od osób prawnych
20 dnia - w przypadku pobierania podatku u źródła będącego podatkiem dochodowym od osób fizycznych
- miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatek ten został pobrany zagranicznemu podmiotowi. Jeżeli dzień ten przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu wolnym od pracy.
Pobrany podatek u źródła należy wpłacić do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania albo siedziby płatnika, tj. podmiotu wypłacającego należność opodatkowaną podatkiem u źródła, tym wyjątkiem, że Naczelnik tylko jednego urzędu w Polsce, czyli Lubelskiego Urzędu Skarbowego w Lublinie jest właściwy miejscowo (dla całego kraju) w sprawach rozliczeń podatku u źródła dotyczącego podatku u źródła pobieranego od osób prawnych (CIT) będących nierezydentami.
Wow, bardzo interesujące rzeczy.
Bardzo przydatne wiadomosci.